baltazar - 2006-08-15, 11:21 Temat postu: społeczność żydowska w Wieluniu Poniżej wklejam zdjęcie wieluńskiej synagogi (lata 30). Czy ktoś posiada i mógłby wkleić zdjęcia, widokówki, etc. związane ze społecznością żydowską na terenie Wielunia? Ryfka - 2006-08-15, 11:33 Też interesuje mnie temat społeczności zydowskiej. Zdjęć niestety nie wkleję, ale są ciekawe w książce T.Olejnika "Wieluń polska Guernica". Mam ciekawą ankiete z 1817 r. w której wyczytałam, że Wieluń liczył wtedy ogółem 2114 mieszkańców w tym Żydów - kobiet 105, mężczyzn 98. "Żydów kupców - 8 , jeden handluje winem, jeden galanterią, reszta łokciowymi towarami i korzennymi. Kramarzy żydowskich 2, drobnymi towarami (handlują)." baltazar - 2006-08-15, 11:36
Tę książkę akurat mam. Myślę raczej o fotografiach prywatnych. Ale faktem jest, że zdjęcia w książce T.Olejnika są bardzo ciekawe. Mama - 2006-08-22, 21:45 Baltazar skoro interesuje cię temat społeczności żydowskiej w Wieluniu może go troszkę ożywisz korzystając ze swoich zgromadzonych dotychczas źródeł. Napisz innym kiedy pojawili się Żydzi w Wieluniu, jaki był stosunek mieszczan do konkurencji, gdzie był kirkut i jakie były jego dzieje, gdzie było getto, jakie były losy Żydów we wczesnym PRL itd. Może jakieś fotki. Mam nadzieję, że taki zarys pociągnie za sobą jakieś uwagi innych forumowiczów jak zobaczą, że nie jest to tylko odrabianie lekcji za ciebie. Pozdrawiam Ryfka - 2006-08-25, 17:06 Może kogoś zainteresuje co znalazłam w ankiecie o której pisałam pozwyżej, a co dotyczy społeczności żydowskiej: "42. Czyli starozakonnym słuzy prawo nabywania w miescie tutejszym domów lub placów prawem własności? Żadnego prawa nie mają starozakonni nabywania domów i placów, owszem przywilej króla Stefana z roku 1581 zupełnie zabrania wpuszczania Żydów i że Żydowi przejeżdżającemu nawet tylko przez trzy dniwolno było w mieście bawić, teraz jednakowoż od niedawnych czasów podstępnymi sposobami kilku Żydów do pierwszych domów w rynku wcisnęło się i po ulicach handle chrześcijanom właściwe prowadzą, przez co proceder tymże największej części odebrali. O usunięcie tychże z miasta lub przeznaczenie innego miejsca rada Miejska z burmistrzem stosownie do przywilejów rządu teraźniejszego kilkakrotnie dopraszała się, lecz dotąd bezskutecznie" no napisałam się, ale może ktoś dopisze jeszcze coś ciekawego do tego tematu. [ Dodano: 2006-08-26, 07:49 ] poniżej wklejam to co znalazłam w necie: Żydzi osiedlali się w Wieluniu już od połowy XVI wieku. W 1799 zbudowano pierwszą synagogę, w 1850 powstał kirkut. W 1897 w mieście było 2732 Żydów (38% ludności). Wszyscy zginęli w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem. [ Dodano: 2006-08-26, 07:51 ] http://mapy.pomocnik.com/Wielun-Polska [ Dodano: 2006-08-26, 08:04 ] W 1941 roku utworzono getto w Wieluniu - 7 tys.osób, w 1942 wywieziono wszystkich do obozu w Chełmnie źródło: http://www.izrael.badacz....szoa_getto.html [ Dodano: 2006-08-26, 19:00 ] Kilka nazwisk absolwentów szkół wieluńskich którzy zginęli w getto: Moryc Berkowicz, Tobka Berkowicz, Szaja Bronsztein, Chaim Charłupski, Chaim Dawidowicz, Samuel Fajfer, Moszek Freilich, Dora Sztajer, Godel Sendorowicz i wielu innych. źródło:"50 lat szkół średnich w Wieluniu". alef - 2006-08-31, 20:33
Mam trochę materiałów z czasów zaborów. Prusacy pod którymi się znależliśmy zinwentaryzowali ludnośc wsi z podziałem na katolików i żydów. Podrzucę wypiski albo skany w najbliższym czasie. Spis wykonał landrat Trepka z Rychłocic. Potomkowie jego dalej tam żyją i starają się nawet coś odzyskac z dawnego majątku. Ryfka - 2006-08-31, 20:47
nie na temat ale a propos Trepki - jest ciekawa książka napisana przez właściciela Rychłocic - Andrzeja Nekanda Trepkę "Wspomnienia z Rychłocic". Warto przeczytać, wiadomo jak to wspomnienia, subiektywne, ale bardzo ciekawe. Mrówek - 2007-01-23, 22:31 A gdzie było to getto w Wieluniu?? Ryfka - 2007-01-23, 23:52 "Kwartał ulic Krakowskie Przedmieście, Targowej, Kilińskiego, Krakowski Zaułek i placu Jagiellońskiego (na teren tym znajdowało się w l. 1941-41 getto; podobnie jak w innych miastach panowały w nim bardzo ciężkie warunki - ogromna ciasnota, głód i choroby zakaźne)" Marek92, znalazłam to na portalu gminy Wieluń. Mrówek - 2007-01-24, 08:10 Faktycznie dzieki za przypomnieniee Mrówek - 2012-07-05, 15:50 http://www.tvp.pl/histori...0111010/5494235 od czasu 5:20 o żydach wieluńskich. |
